Het nieuwe Bevalhart in Utrecht: een geniaal concept?

Het Geboortehuis Utrecht en de afdeling Verloskunde van het Diakonessenhuis hebben samen een concept ontwikkeld dat redelijk uniek is: het Bevalhart, als onderdeel van het nieuw te bouwen vrouw-/kindcentrum. De contouren staan, de Intentie-overeenkomst is getekend, de architect heeft zijn werk gedaan; komende jaren wordt het gebouwd. 

Een mooi moment om ‘het land’ feedback te vragen: wat vind je van dit concept, wat zijn ervaringen elders waar we van kunnen leren, welke nadelen zie je, welke kansen zien we over het hoofd? Want we hebben nog even te gaan, voor de eerste bevalling plaatsvindt in het nieuwe Bevalhart…

Het huidige Geboortehuis Utrecht

Het huidige Geboortehuis Utrecht heeft een eigen vleugel in het ziekenhuis; grenzend aan de verloskamers van de 2e lijn. De samenwerking is goed, de resultaten zijn prima. Maar de tijd staat niet stil: de noodzaak tot nieuwbouw inspireerde om samen een concept te ontwikkelen dat ook de komende jaren voldoet aan alle criteria en wensen als het gaat om samenwerking en kwaliteit, cliënt-tevredenheid en integrale geboortezorg.

Wat is het idee?

Er komt een gezamenlijke verlosafdeling, met 10 verloskamers. Verloskundigen starten met hun cliënten in ‘het hart’ van het Bevalhart. Bij een verwijzing wordt niet de client overgeplaatst, maar neemt de gynaecoloog de zorg over, en zal de volgende verloskundige met haar client een andere verloskamer gebruiken. Want ze zien er allemaal bijzonder huiselijk uit; de unieke sfeer en uitstraling van het Geboortehuis is als startpunt genomen voor alle verloskamers. En er zijn voldoende voorzieningen zoals bevalbaden en (duurzaam) Lachgas. Tot zover niets nieuws; in veel regio’s neemt men deze stappen.

Voordelen en nadelen van een ‘geïntegreerde verlosvloer’

Veel genoemde voordelen van een dergelijke ‘geïntegreerde verlosvloer’: het bevordert de samenwerking en integrale zorg rondom de client. Wat wel vaak als nadeel wordt genoemd is het feit dat aangetoond is dat hoe korter de (fysieke) afstand is tussen 1e en 2e lijn is, hoe meer er overgedragen wordt. Niet fijn voor de client, duur en niet slim in deze tijd van capaciteitsproblemen. Het Geboortecentrum zoals het nu functioneert is trots op het lage verwijspercentage tijdens de bevalling (28%), en wil dat zo houden.

‘Midwifery Led Care’

Wat wél nieuw is en het daarom anders, misschien wel uniek maakt: het Bevalhart wordt de plek waar de visie van het VSV concreet gestalte krijgt, namelijk ‘Integrale Ketenzorg op basis van midwifery led care’. Binnen haar bekwaamheden begeleidt de verloskundige de cliënt in toenemende mate ook bij situaties die nu een verwijzing zouden betekenen. Ze bepaalt zelf wanneer zij de gynaecoloog inschakelt voor een consult of overdracht. De goede samenwerking en korte lijnen garanderen dat de client het ervaart als één doorgaande lijn van goede en passende zorg. En omdat het gedachtengoed verankerd is bij alle zorgverleners, is de verwachting dat het aantal verwijzingen niet zal toenemen maar zal dalen. Uiteraard niet meteen op dag 1; het vergt dit tijd, bijscholing, leren van de ervaringen en voortdurende monitoring. 

Wat ook anders is, voortkomend uit het principe van Midwifery led care, is dat er bewust voor gekozen is het Geboortehuis en 2e lijns verloskunde als aparte entiteiten te behouden. De eerste-lijn (wie bedenkt een beter woord?) blijft via STBN zelf de zorg contracteren en het nieuwe centrum naar rato bekostigen en bemensen, verloskundigen hebben niet alleen inhoudelijk maar ook bestuurlijk de regie over hun eigen werkzaamheden. Het Bevalhart, onderdeel van het Vrouw/kind-centrum, heeft dus aspecten van een ‘duaal bestuur’ van 1e en 2e lijn. Dat garandeert dat de belangen van beide partijen gediend worden, met als basis gelijkwaardigheid van de partijen en de gezamenlijke leidende principes die afgesproken zijn. 

Uiteraard leidt verschuiving van zorg ook tot een financiële vertaling ervan. Er is bij voorbaat afgesproken om ook hierin gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen, samen met de zorgverzekeraar. 

De gevolgen

Veel elementen van bovenstaande werkwijze hoeven niet te wachten op de nieuwbouw; de eerste stappen zijn gezet – versterkt en versneld door de capaciteitsproblematiek. Daarom ook de vraag aan betrokkenen, deskundigen, belangstellenden: wat zijn suggesties om de komende periode mee te nemen.

Ben je benieuwd naar onze bevindingen en de toekomst van dit onderwerp? Volg ons op Linkedin om op de hoogte te blijven van de voortgang.